Co to jest standard SCORM i do czego służy?

Jednym ze słów kluczowych e-learningu jest SCORM (ang. Sharable Content Object Reference Model). Standard ten określa organizację i opis danych w szkoleniach e-learningowych i platformach LMS. Jakie to ma znaczenie? Spójrzmy na to z biznesowego punktu widzenia.

Przekazywanie wyników między (dowolnym) kursem a (dowolną) platformą

SCORM umożliwia przenoszenie danych między środowiskami uczenia się (interoperacyjność). Jeśli chcesz sprawdzić, czy pracownicy zapoznali się z treścią szkolenia i w jakim stopniu ją przyswoili, umieść w szkoleniu e-learningowym test. Każdy z użytkowników może przez niego przejść w dowolnym czasie. W jaki sposób Ty – jako osoba odpowiedzialna za szkolenia – dowiesz się, kto zaliczył test i z jakim wynikiem? Szkolenie e-learningowe opublikowane w standardzie SCORM zawiera kod, który przesyła wyniki z ekranów na platformę e-learningową (LMS). Możesz przeglądać te wyniki, jeśli masz odpowiednie uprawnienia na platformie.

Załóżmy teraz, że jeden dostawca zapewnia Twojej organizacji platformę e-learningową, a drugi opracowuje dla Ciebie interaktywne szkolenia. Czy szkolenia od firmy B będą wysyłać informację o zaliczeniu na platformie firmy A? I w tym momencie przydaje się SCORM. Jeśli kursy i system są zgodne z tym standardem, nie będzie problemu z poprawną komunikacją między nimi.

Rozważmy inny przykład. W Twojej firmie już od paru lat funkcjonuje e-learning. Bazę wiedzy stanowią dziesiątki lub nawet setki kursów. Zmieniła się polityka kadrowa i zdecydowano, że warto połączyć funkcje udostępniania szkoleń z profilami kompetencyjnymi i oceną okresową. Firma chce wdrożyć nową platformę e-learningową. Czy zgromadzone kursy będą poprawnie działać i zapisywać wyniki w nowym systemie? Odpowiedź brzmi: tak, pod warunkiem, że kursy i platforma są zgodne ze SCORMem.

Szczypta technikaliów

Standard SCORM określa sposób:

• organizacji plików z obiektami dydaktycznymi szkolenia (multimedia, grafiki, ekrany),
• wysyłania platformie wyników testu, czasu spędzonego na szkoleniu, statusu zaliczenia,
• przechodzenia między częściami szkolenia.

Sposoby te zapisane są w zbiorze plików i katalogów. Oprócz tego pliki te zawierają tak zwane metadane, czyli informacje opisujące kurs – jego tytuł, poziom, autora, język itp. Do metadanych wykorzystywany jest język XML, zaś do opisu komunikacji z platformą język JavaScript.

Co z tego wynika?

Jeśli odpowiadasz za umieszczenie szkoleń na platformie, otrzymasz od dostawcy szkolenie w formie pliku skompresowanego (.zip). Mechanizmy platformy automatycznie wypakują wszystkie pliki i szkolenie będzie widoczne z odpowiednim tytułem (zapisanym w metadanych).

Szkoleniowe składanki

Na stronie twórców SCORM oraz w różnych opracowaniach na temat e-learningu możesz znaleźć informację, że standard ten wspiera modułowe lub obiektowe podejście do uczenia. Co to oznacza? W idealnym szkoleniu jest tak, że każdy uczestnik otrzymuje treści dopasowane do jego wiedzy i stylu uczenia. Standard SCORM wspiera takie podejście. Szkolenie e-learningowe to zbiór wielu plików – ekranów interaktywnych, klipów multimedialnych, plików graficznych, załączników tekstowych. W pakiecie SCORM wszystkie one są zawarte, opisane i uporządkowane. Nie wchodząc w szczegóły, można powiedzieć, że dzięki takiej strukturze raz przygotowany obiekt może być wielokrotnie wykorzystywany.

Wyobraźmy sobie fabrykę produkującą samochody. Firma ta szkoli e-learningowo swoich handlowców z wiedzy o każdym modelu. W organizacji powstaje więc bardzo dużo szkoleń. Na szkolenie składa się szereg obiektów dydaktycznych – prezentacji, filmów, testów itp. Wszystkie auta wychodzące z tej fabryki mają taki sam układ elektryczny. Wystarczy zatem raz przygotować obiekt dydaktyczny, np. prezentację działania układu elektrycznego, i zastosować ją we wszystkich szkoleniach. Standard SCORM umożliwia włączenie tej prezentacji w strukturę każdego z przygotowywanych kursów. W praktyce jednak rzadko stosuje się takie podejście, ponieważ równie ważna jak możliwość wielokrotnego użycia jest spójność i atrakcyjność graficzna, łatwość nawigacji i aktualizowania treści.

Kompatybilność SCORM

W przypadku niektórych platform e-learningowych pojawia się problem zgodności między standardem, w jakim zapisane jest szkolenie, a wersją SCORM obsługiwaną przez dany LMS. Jest to jedno z częstszych wyzwań. Na przykład kursy zapisane w SCORM 2004 mogą wymagać dostosowania, aby działały na platformach obsługujących SCORM 1.2. W wielu przypadkach wystarczy ponowna publikacja kursu w odpowiednim formacie, co jest możliwe dzięki narzędziom autorskim, takim jak Articulate Storyline. Wymaga to jednak dodatkowej pracy oraz dostępu do odpowiedniego oprogramowania.

Platforma e-learningowa LearncomPro wspiera zarówno SCORM 1.2, jak i SCORM 2004. Dzięki temu zarządzanie szkoleniami jest prostsze i możliwe, nawet jeśli pochodzą one z różnych źródeł. Jedynie w rzadkich sytuacjach wymagana jest ingerencja wykwalifikowanych deweloperów. Wtedy najczęściej trzeba zajrzeć do kluczowego składnika pakietu SCORM, czyli pliku imsmanifest.xml, i sprawdzić format zapisu metadanych w sekcjach <organization> i <item>. W 9 na 10 przypadkach to pomaga.

Podsumujmy

SCORM to standard opisu obiektów, które składają się na szkolenie e-learningowe, kolejność ich uruchamiania oraz komunikację z platformą e-learningową.

Kurs od dowolnego dostawcy uruchomi się i zapisze wyniki zaliczenia na platformie e-learningowej pod warunkiem, że kurs i platforma są zgodne ze standardem SCORM.

Zgodność ze SCORM nie gwarantuje wysokiej jakości kursu czy poprawności jego działania. Odnosi się wyłącznie do organizacji danych i komunikacji z platformą.

‍